Lost Patrol to kolejna gra planszowa wydawnictwa Games Workshop, której akcja osadzona jest w mrocznym uniwersum Warhammera 40k. Pierwsza edycja gry ukazała się w 2000 roku, zaś kilka tygodni temu miała miejsce premiera edycji drugiej. Za pierwotny projekt odpowiedzialny jest Jake Thornton, aktualnie zajmujący się planszówkami Mantic Games, na czele z Deadzone, o której pisałem ostatnio. Swego czasu otwarcie przyznał on na swoim blogu, że nie miał udziału z pracach nad reedycją Lost Patrol. Przedpremierową notkę na temat powrotu tej gry, popełniłem w marcu, zaraz po oficjalnej zapowiedzi, dzisiaj zaś przyszła pora na recenzję.

Gra przenosi nas na porośniętą dżunglą planetę Moraz III. To właśnie tutaj rozbiła się kapsuła, zawierająca nośniki z niezwykle ważnymi danymi. Niewielki oddział Kosmicznych Marines otrzymał zadanie odnalezienia kapsuły i zabezpieczenia zawartych w niej informacji. Misja jednak nie jest łatwa, bowiem leśna gęstwina Moraz III pełna jest śmiertelnych niebezpieczeństw. Lost Partol to planszówka dla dwóch graczy, z których jeden kontroluje oddział pięciu zwiadowców Kosmicznych Marines, drugi zaś kierował będzie poczynaniami żyjącej, nieustannie zmieniającej się dżungli i kryjących się w niej przeciwników. W pierwszym wydaniu Lost Patrol przeciwników Kosmicznych Marines stanowiły bliżej nieokreślone monstra reprezentowane przez stosy tekturowych żetonów. Będąca przedmiotem niniejszej recenzji druga edycja gry zawiera w to miejsce figurki pierwszej linii inwazji Tyranidów, czyli doskonale znane fanom Space Hulka Genokrady.

Grę otrzymujemy w solidnie wykonanym i ładnie zilustrowanym pudełku o przeciętnych gabarytach, adekwatnych do nieprzesadnie bogatej zawartości. Lost Partol to obecnie najtańsza z planszówek w ofercie Games Workshop i niewygórowanej (jak na standardy tego wydawcy) cenie towarzyszy dość skromna lista komponentów. Mamy tutaj pięć figurek zwiadowców Kosmicznych Marines oraz dwanaście modeli Genokradów. Do tego instrukcja, trzy kostki oraz trzydzieści tekturowych, sześciokątnych płytek, z których podczas rozgrywki budowana jest plansza. Cena gry (w chwili premiery ok. 150PLN) wynika rzecz jasna z zawartych w zestawie figurek Citadela. Mamy tu znane grającym w bitewną „czterdziestkę” ramki Genokradów i Scoutów. Od zestawów z bitewniaka różni je jedynie kolor użytego plastiku: zamiast szarego, użyto tu podobnie jak w Space Hulku czerwonego i granatowego dla poszczególnych stron. Mimo, iż są to już leciwe wzory (występują w bitewniaku od przeszło dekady), wciąż prezentują się całkiem ładnie, a na tle gier planszowych innych wydawców nadal stanowią bardzo wysoką półkę jakościową. Jak to zwykle z modelami Citadela bywa, trzeba wiele drobnych części powycinać z plastikowych ramek i posklejać. Uspokoję tu wszystkich niezaprawionych w modelarskich bojach: zawarte w Lost Patrol figurki nie są zbyt wymagające i szybkie posklejanie tych modeli nie powinno stanowić problemu. Zarówno Kosmicznych Marines jak i Genokrady możemy skleić na wiele różnych sposobów, zaś każdy model różnił się będzie od pozostałych. W przypadku pięciu Marines mamy jeden model sierżanta, drugi uzbrojony w ciężki bolter, zaś trzech pozostałych możemy wyposażyć zarówno w boltery jak i shotguny. Dla przebiegu rozgrywki nie ma to żadnego znaczenia (ja swoim figurkom dałem shotguny, gdyż taki właśnie wariant widzimy na zdjęciach w instrukcji). Kafelki, z których budowana jest plansza prezentują się dość przeciętnie: wszystkie oznaczenia są czytelne, a grubość tektury wystarczająca. Porównując jednak do fenomenalnej szaty graficznej plansz Assassinorum: Execution Force czy Horus Heresy: Betrayal at Calth, tutaj plansza jakoś szczególnie nie zachwyca.

Instrukcja jest krótka i dobrze napisana, zaś zasady gry bardzo proste i łatwe do przyswojenia. Na początku rozgrywki pięciu Marines umieszcza się na płytce startowej – jest to jedyna płytka w grze, na której może się jednocześnie znaleźć pięć modeli (pozostałe ograniczone są do trzech). Wokół tej płytki układane są kolejne, tworząc w ten sposób plątaninę ścieżek w dżungli Moraz III. W przypadku wylosowania prostych ścieżek, dokłada się do nich kolejne tak długo, aż wszystkie „otwarte” przejścia znajdą się poza polem widzenia Marines. Idea gry sprowadza się do tego, że gdy otwarta część planszy wejdzie w pole widzenia któregoś z żołnierzy, dołożone zostaną w odpowiednim miejscu kolejne płytki, z kolei części dżungli, których nasi adeptus astares nie widzą (i oddalili się od nich odpowiednio daleko) są z planszy bezpowrotnie usuwane. Jeżeli w to miejsce Marines powrócą, napotkają już inny, ułożony na nowo układ ścieżek. Dżungla Moraz III żyje i nieustannie się zmienia. W każdej turze rozgrywki, najpierw swoje akcje wykonują Marines (ruchy i ewentualne strzały w znajdujących się w polu widzenia Genokradów), potem następuje zdjęcie z planszy odpowiednich płytek i (lub) umieszczenie nowych, po czym swoje akcje wykonuje gracz kontrolujący Genokrady. Na końcu tury następuje rozstrzygnięcie walk, jeśli jakieś Genokrady znajdą się z bezpośrednim sąsiedztwie Marines.

Ostatnia z dokładanych do planszy płytek prezentuje rozbitą kapsułę. Jeżeli chociaż jeden z Marines skończy turę na tej płytce, wówczas gracz go kontrolujący wygrywa. Warunkiem zwycięstwa Genokradów jest oczywiście wyeliminowanie wszystkich pięciu Marines, nim ci zrealizują swój cel. Strzelanie do Genokradów nie jest zbyt efektywne (trzeba wyrzucić szóstkę na kostce, Marine z ciężkim bolterem rzuca dwoma kostkami, reszta jedną), dużo skuteczniejsze jest eliminowanie ich poprzez takie ruchy, po których płytka z Genokradami jest zdejmowana z planszy (innymi słowy, zazwyczaj w tej grze ucieczka jest bardziej opłacalna niż podjęcie z Genokradami walki). Niestety, wiele płytek zawiera ścieżki z pnączami, które ograniczają, a niekiedy uniemożliwiają ruch. Poza tym po ścieżkach muszą poruszać się tylko Marines, natomiast Genokrady przemieszczają się na sąsiednie płytki bez żadnych ograniczeń. Nowe Genokrady mogą wchodzić na planszę przez ścieżki na krawędzi planszy (gdzie nie zostały jeszcze dostawione kolejne płytki), na płytce z rozbitą kapsułą, ewentualnie na płytki na których wcześniej umieszczone zostały gniazda. W ramach jednej akcji można poruszyć więcej niż jednego Genokrada, ale im większa grupa, tym mniejsza mobilność. Warto tu zwrócić uwagę na to, że gracz kontrolujący Genokrady w ogóle nie używa w grze kostek. Ich siła ataku jest z góry ustalona, zaś rzuty gracza kontrolującego Marines decydują o wynikach potyczek. Jest tu kilka prostych zasad, które dają trochę taktycznych opcji np samotny Marine ma ujemny modyfikator do walki, za to sierżant ma bonus +1, a Marine uzbrojony w ciężki bolter może dawać wsparcie walczącym na innym polu kolegom (jeśli tylko ma ich w polu widzenia).

Lost Patrol to gra z bardzo fajnym pomysłem na mechanikę (stale zmieniający się układ ścieżek kontrolowany przez pole widzenia Marines), a jednocześnie świetnym klimatem (desperacka walka garstki żołnierzy z niezliczonymi zastępami wrogów nacierających ze wszystkich stron w gęstej dżungli). Asymetria konfliktu natychmiast przywodzi na myśl Space Hulka, tyle że tu w dużo lżejszej i szybszej formie (błyskawiczny setup i czas rozgrywki rzędu 20 minut). W teorii wygląda to wszystko bardzo fajnie. W praktyce jednak jest duży problem.

Lost Patrol to gra kompletnie niezbalansowana. Zwycięstwo Kosmicznych Marines w wielu przypadkach graniczy tu z cudem, a jeśli już się uda, to nie na skutek wyrafinowanej taktyki, tylko kumulacji szczęśliwych losowań płytek, szczęśliwych rzutów i głupich decyzji rywala. Brak balansu był już problemem w pierwszej edycji gry, teraz zaś była dobra okazja by to poprawić. Zmiany w regułach są zauważalne (reprezentowanych przez żetony przeciwników w pierwotnej wersji gry było więcej niż figurek Genokradów, ale też łatwiej było ich eliminować). Niestety, tocząc kolejne rozgrywki nie sposób oprzeć się wrażeniu, że nikt specjalnie nie zadał sobie trudu by grę przetestować i poprawić. Nie mam nic przeciwko potwornie trudnym misjom dla Kosmicznych Marines, niejednokrotnie dawany tu za przykład Space Hulk ma misje, w których zwycięstwo Marines jest bardzo trudne do osiągnięcia. W Lost Patrol ta dysproporcja szans osiągnęła jednak taki poziom, że zwycięstwo którąkolwiek ze stron nie daje satysfakcji (jednej stronie przychodzi bez wysiłku, drugiej zaś wyłącznie na skutek zbiegu szczęśliwych okoliczności).

Ogromna szkoda, bowiem w ramach nowej edycji można było zadać sobie trochę trudu i w sumie niewielkim nakładem pracy zaproponować na przykład kilka wariantów reguł, stopniujących poziom trudności wyzwania dla Kosmicznych Marines. Reguły gry są na tyle proste, że rozmaite modyfikacje przychodzą do głowy natychmiast. Zresztą, niedługo po premierze zaczęły się w sieci pojawiać rozmaite propozycje graczy na naprawienie Lost Patrol. Twórcom tych modyfikacji się nie dziwię, bowiem dostali produkt w którym widać fajny pomysł i niemały potencjał, ale niewiele ponad to. Aż się prosi coś z tym zrobić. Sam na łamach CommandPoint.pl na pewno także zaproponuję coś od siebie, aczkolwiek recenzja gry nie jest na to miejscem, zaś możliwość modyfikacji nie może posłużyć za argument na obronę zepsutej, niedopracowanej planszówki.

Lost Patrol to słaba gra, nie kupujcie jej. W moim odczuciu zakpiono sobie z rzeszy fanów, spragnionych powrotu rozmaitych klasyków z oferty GW. Cała zmiana w stosunku do pierwowzoru, to wrzucenie do pudełka ramek z Genokradami i dostosowanie reguł do nich. Ponieważ w tych ramkach znajdują się plastikowe „gniazda” (infestations), więc szybko, na kolanie wymyślono także reguły dla nich. Na papierze brzmią nawet ciekawie i zwiększają repertuar taktycznych opcji. W praktyce jednak wydaje się, że nikt nawet nie sprawdził czy to działa, bowiem wystawiać ich się zwyczajnie nie opłaca (a co za tym idzie, element ten w rozgrywkach zupełnie nie funkcjonuje). Bez gruntownych modyfikacji Lost Patrol po prostu nie działa jak należy.  Pokusić się o zakup mogą najgorliwsi fani, którzy lubią domowe eksperymenty z regułami. Reszta niech omija szerokim łukiem.

FAJNIE, ŻE:

• gra jest ładnie wydana i ma fajny klimat
• mechanika jest pomysłowa i łatwa do opanowania

NIEFAJNIE, ŻE:

• gra jest kompletnie niezbalansowana

KUP, JEŚLI:

• masz takiego hopla na punkcie uniwersum Warhammera 40k, że gotowy jesteś słono przepłacić za prosty, niedopracowany produkt
• gotowy jesteś poeksperymentować przy mechanice, celem samodzielnego naprawienia tej słabej gry

NIE KUPUJ, JEŚLI:

• przy zakupach planszówek kierujesz się rozsądkiem;-)

Wydawca: Games Workshop

2 graczy 9+

Rok wydania: 2016

Cena w chwili premiery: ok. 150 PLN

Zależność językowa: Gra jest całkowicie niezależna językowo.

Zobacz w sklepie:

Zobacz także:

• Assassinorum: Execution Force – recenzja
• Warhammer Quest: The Adventure Card Game – recenzja
• Claustrophobia: Furor Sanguinis – recenzja

Ilustracja do tekstu pochodzi z gry Lost Patrol – (C) Games Workshop